Żywiec - Warto zobaczyć Muzeum Miejskie Beskidy

Beskidy24.pl » Miejscowości » Żywiec

Muzeum Miejskie powstało w roku 1925 z inicjatywy dyrektora Państwowego Żeńskiego Seminarium Nauczycielskiego Tadeusza Chralewskiego. Po likwidacji seminarium zbiory przekazano Sekcji Miłośników Żywiecczyzny przy Kole Towarzystwa Szkoły Ludowej w Żywcu. Po II wojnie światowej reaktywowano placówkę jako Muzeum Państwowe, a od 1950 roku jego siedziba mieści się w zabytkowym budynku przy ulicy Kościuszki (tzw. Siejbie), uważanym za najstarszy budynek miasta. W roku 2005 muzeum zostało przeniesione do odnowionego Starego Zamku. Muzeum jest placówką wielodziałową. W działach Historii i Sztuki oraz Archeologicznym prezentowana jest stała ekspozycja "Historia i tradycja miasta Żywca".

Wystawy stałe
Ekspozycje stałe ulokowane są na drugim piętrze Starego Zamku. W dziale historii i sztuki prezentowane są dokumenty rękopiśmienne dotyczące dziejów miasta, wśród nich eksponowany jest Dziejopis Żywiecki Andrzeja Komonieckiego z 1704 roku. Na uwagę zasługuje kolekcja pamiątek cechowych (jedna z największych w Polsce) – obesłania, pieczęcie, księgi oraz skrzynie. W zabytkowych komnatach można oglądać XIX-wieczny, biedermeierowski salonik oraz gabinet (okres międzywojenny) Karola Stefana Habsburga, właściciela miasta w latach 1895-1933. Najcenniejsze zbiory Muzeum to kolekcja sztuki sakralnej pochodząca z Kościoła Św. Krzyża w Żywcu: rzeźba - Święta Anna Samotrzecia z ok. 1380 r. oraz obraz temperowy - Opłakiwanie z poł. XV wieku. Na wystawie prezentowane są stroje mieszczan żywieckich, zabytkowe meble, ikonografia miasta Żywca oraz pamiątki związane z Żywieckimi Habsburgami.

Działy Muzeum

Dział Historii i Sztuki
Wśród zabytków historycznych do najcenniejszych zaliczają się dokumenty rękopiśmienne dziejów miasta i całej Żywiecczyzny – Chronografia albo Dziejopis Żywiecki autorstwa Andrzeja Komonieckiego – wójta, burmistrza oraz kronikarza miejskiego, żyjącego na przełomie XVII i XVIII wieku. Są również przywileje dla miasta i cechów rzemieślniczych żywieckich nadawane przez kolejnych dziedziców Państwa Żywieckiego oraz królów polskich od XVI do XVIII w. W dziale znajduje się także bogata kolekcja pamiątek cechowych ( pieczęcie, obesłania, lady oraz księgi cechowe) oraz malarstwa cechowego żywieckiego z XIX i XX wieku. W zbiorach znajdują się także bardzo cenne przykłady sztuki gotyckiej: drewniana, polichromowana rzeźba Św. Anny Samotrzeciej z ok. 1380 roku oraz obraz temperowy na desce Opłakiwanie z poł. XV wieku. Dział ponadto posiada kolekcje tradycyjnych, mieszczańskich strojów żywieckich oraz zabytkowe meble.

Dział Etnografii
Zbiory etnograficzne prezentują wybrane dziedziny tradycyjnej kultury materialnej Górali Żywieckich oraz tradycyjną i współczesną sztukę ludową. Zbierane do dnia dzisiejszego eksponaty ilustrują XIX i XX wieczną kulturę regionu, która kształtowała się na bazie osadnictwa rolnego oraz pasterskiego (wołoskiego). W zbiorach znajduje się odświętny strój pary małżeńskiej Górali Żywieckich oraz obrzędowe rekwizyty i stroje kolędników. Ponadto w dziale są instrumenty ludowe, meble, sprzęty gospodarskie, narzędzia rolnicze, pasterskie oraz sztuka ludowa (rzeźba, malarstwo, zabawki, plastyka obrzędowa).

Dział Przyrody
Zbiory działu prezentują kilkaset okazów fauny i flory beskidzkiej (m. in. niedźwiedź brunatny, żubr, żbik, ryś, sowy uszatki). Niewielki, lecz bardzo cenny jest zbiór paleontologiczny zawierający szczątki zwierząt kopalnych.

Dział Archeologii
Zbiory prezentują materiał archeologiczny z wykopalisk prowadzonych na Żywiecczyźnie w okresie międzywojennym oraz z wykopalisk własnych prowadzonych w latach 1983-87 na górze Grójec koło Żywca. Ponadto w zbiorach znajduje się materiał z wykopalisk w Starym Zamku w Żywcu (fragmenty ceramiki, kafli, przedmiotów żelaznych oraz kamieniarki).

Dział Ochrony i Konserwacji Zbiorów
Pracownia konserwacji zabytków prowadzi działalność profilaktyczną, dba o przystosowanie odpowiednich pomieszczeń magazynowych dla poszczególnych grup eksponatów (magazyn tkanin, obrazów, rzeźby, etnograficzny, przyrody, archeologiczny). Zarówno w magazynach jak i salach ekspozycyjnych wykonuje się pomiary wilgotności i temperatury za pomocą odpowiednich urządzeń w celu zapewnienia eksponatom prawidłowych warunków klimatycznych. Oprócz codziennej prawidłowej opieki w pracowni wykonywane są podstawowe zabiegi konserwatorski takie jak: oczyszczanie obiektów, dezynfekcja, dezynsekcja, uzupełnianie ubytków, rekonstrukcja oraz zabezpieczanie.

Dział Naukowo - Oświatowy
Dział Naukowo-Oświatowy zajmuje się organizacją i prowadzeniem działalności wystawienniczej oraz oświatowej w zakresie działania muzeum. Organizuje odczyty, prelekcje, spotkania muzealne oraz koncerty i imprezy artystyczne. W czasie roku szkolnego organizuje bezpłatne fakultety dla młodzieży szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych z zakresu historii oraz historii sztuki. Popularyzuje działania muzealne poprzez współpracę z mediami, organizuje oprowadzanie po obiekcie, wystawach czasowych, stałych oraz wycieczki z przewodnikiem po mieście. Współpracuje z innymi muzeami, towarzystwami, organizacjami społecznymi i osobami prywatnymi, które są zainteresowane którąś z form działalności Muzeum Ponadto opracowuje i prowadzi właściwą dokumentację i statystyki dotyczące działalności Muzeum, prowadzi Kronikę Muzeum. Dział odpowiedzialny jest za wizerunek muzeum w odbiorze społecznym, w miarę możliwości stara się poprzez ulotki, informatory, zaproszenia propagować różnego rodzaju wystawy oraz działalność Muzeum.

Biblioteka
Biblioteka Muzeum Miejskiego w Żywcu ma charakter naukowy. Głównym jej zadaniem jest pozyskiwanie zabytków związanych z Żywcem oraz regionem. Gromadzi periodyki, książki, rękopisy, druki ulotne, stare gazety oraz zdjęcia dokumentujące region i działalność Muzeum. W bibliotece wyodrębnione są trzy główne działy. Dział książek obejmuje ponad 9000 pozycji inwentarzowych, są to książki z zakresu historii, historii sztuki, kultury, przewodniki, monografie miejscowości, periodyki (Gronie, Karta Groni), Polska Sztuka Ludowa, Muzealnictwo, Spotkania z zabytkami. Dział ten posiada także wydania encyklopedyczne, słowniki oraz reprinty. Najstarszy reprint to Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych Krajów Słowiańskich z 1884 roku. Najstarsza książka autorstwa Józefa Kałuskiego Dwa miecze jest z z roku 1720 i została wydana w Warszawie.

Dział archiwaliów obejmuje ponad 1500 pozycji inwentarzowych, w skład których wchodzą rękopisy, maszynopisy, druki urzędowe, druki ulotne, gazety, dokumenty osobiste, a także czasopisma od połowy XIX wieku do współczesności. W zbiorach znajdują się także oryginalne plany znanych architektów (architektów. Pietschka, T. Stryjeński, K. Mączyński, L. Simony) dokumentujące przebudowy Starego i Nowego Zamku. Na uwagę zasługuje księga protokołów Uchwał Rady Miasta z roku 1895.

Dział fotograficzny obejmuje ponad 1000 pozycji inwentarzowych i jest to dokumentacja fotograficzna zdarzeń i osób od końca XIX wieku po czasy współczesne, jak i również dokumentacje wystaw, wernisaży oraz zbiorów i obiektów muzealnych. Najstarsze zdjęcie jest z roku 1880 roku przedstawia Obywatela Matlakiewicza w żupanie. Archiwum fotograficzne zajmuje się również dokumentacja badań terenowych np. archeologicznych, etnograficznych i historycznych.

Biblioteka wraz z czytelnią czynna jest od poniedziałku do piątku w godzinach pracy muzeum.

Kontakt:
Muzeum Miejskie w Żywcu-Stary Zamek
ul. Zamkowa 2, 34-300 Żywiec
woj. śląskie
tel. /033/ 861 2124
www.muzeum-zywiec.pl